Vandaag zijn we druk bezig geweest met de handleiding aan te passen van het fotodigitaliseringsproject. Jan Arie (Triple Advice) en ik zijn in Nunspeet geweest om uit te leggen wat er gaat veranderen in de werkwijze van het scannen. Met een paar kritisch puntjes van de fotogroep in Nunspeet, hebben we ze kunnen overtuigen over de nieuwe werkwijze. De bedoeling is nu dus door van te voren de barcode te scannen in een programma dat asksam heet, er minder fouten gemaakt kunnen worden bij het scannen. De barcode is zo al gekoppeld aan de foto.

Scannen foto's

Even een update van de gang van zaken wat betreft het scannen van foto's. We hebben ondertussen al een workshop gehad van het bedrijf Triple Advice. Zij hebben een handleiding gemaakt die de vrijwilligers en medewerkers van het Streekarchivariaat volgen om samen een beeldbank tot stand te brengen. Tot nu toe gaat dit niet zonder slag of stoot.
Zoals bij elk beginnend project zijn er kinderziektes die eruit gehaald moeten worden. Deze kom je tegen door praktijkervaringen.
6 mei hebben we ons eerste bijeenkomst gehad van de vrijwilligers en ons contactpersoon bij Triple advice. De bedoeling was om van iedere gemeente de gang van zaken op een rijtje te zetten.
Er zijn een aantal vragen gesteld, waar we momenteel mee bezig zijn om uit te zoeken hoe iets beter kan. Vooral de controle van het aantal foto's met de aantal barcodes.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er zo min mogelijk fouten worden gemaakt bij het scannen van de barcode?

We hebben dan ook de handleiding aangepast aan wat wij denken dat het beste is voor het scannen van de barcode bij de juiste foto.

Het lijkt allemaal heel makkelijk, maar de praktijk leert ons anders. Denk je dat je alles goed doordacht hebt, blijkt er toch weer ergens een gat te zitten. En dankzij de vrijwilligers en medewerkers hopen we dat we uiteindelijk ons doel bereiken. Namelijk een beeldbank op ons toekomstige virtuele studiezaal.......

Vandaag eindelijk weer een mijlpaaltje bereikt. We hebben besloten welke kant we opgaan met het digitaliseren van de fotocollecties. Ik schreef er al eerder over: zelf doen of uitbesteden? Christian van der Ven merkte een paar maanden in zijn commentaar heel terecht op dat ik eigenlijk alle argumenten opsomde vóór uitbesteden en hij vroeg zich af waarom we dat dan niet gewoon deden...

Omdat we het graag in eigen beheer willen doen! We hebben een club enthousiaste vrijwilligers die graag wil beginnen met deze megaklus. Maar er zitten nogal wat haken en ogen aan dit verhaal en daarom zijn we niet over één nacht ijs gegaan. Hoe nu verder?

We schakelen Triple Advice in voor technische ondersteuning. Zij gaan ons en onze vrijwilligers leren hoe we het scannen moeten aanpakken. Daarnaast helpen ze ons bij het configureren van de hardware. We streven er immers naar om in vijf vestigingen te gaan werken aan de vulling van één beeldbank waarin alle foto's zoveel mogelijk aan dezelfde eisen voldoen. Daarom moet de apparatuur overal hetzelfde resultaat geven. Dit willen we bereiken door overal dezelfde apparatuur te plaatsen die op dezelfde wijze gecalibreerd wordt.

In elke vestiging gaan de mensen volgens hetzelfde werkproces werken, de scans worden in Elburg op een server opgeslagen. Voorlopig hebben we tussen de vestigingen nog geen breedbandverbinding, dus zullen de scans door middel van externe schijven naar Elburg worden overgebracht. Dit vergt natuurlijk enige organisatie, maar aan de andere kant is er zoveel beweging tussen de verschillende vestigingen dat ik me daarover niet zoveel zorgen maak...

Het wachten is nu op de bestelde apparatuur, dan kan de workshop voor onze mensen worden gegeven en kunnen we beginnen. We mikken op maart!

Via de vluchtelingen op een zijspoor?

Deze maand is het negentig jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog eindigde. Voor het Streekarchivariaat een mijlpaal, aangezien in drie gemeenten van ons werkgebied vluchtelingen en militairen uit België werden ondergebracht cq geïnterneerd. In Oldebroek, Nunspeet en Harderwijk waren grote kampen gevestigd waar gedurende de jaren 1914-1918 duizenden mensen ondergebracht zijn.

Van die kampen is nog betrekkelijk weinig terug te vinden in het landschap. Toch verdient dit stukje van onze geschiedenis wel degelijk aandacht. In België bestaat grote belangstelling, met name bij nabestaanden van de mensen die een aantal jaren op de Noordwest-Veluwe hebben doorgebracht. Maar ook in onze regio raken steeds meer mensen gegrepen door het onderwerp.

Een klein jaar geleden zijn we begonnen met de voorbereidingen voor een herdenking.
Fokke Postema uit Epe deed onderzoek voor zijn boek Onafzienbare heidevlakten, Belgische vluchtoorden op de Veluwe 1914-1918, Vluchtoord Oldebroek en Nunspeet en wij werkten zelf aan tentoonstellingen over de kampen in Harderwijk en Nunspeet.

De tentoonstelling in Harderwijk komt er helaas nog even niet. Vanwege een wisseling in het personeel van het Streekarchivariaat moesten we die plannen even in de koelkast zetten. Nu mikken we op juni 2009 (zet maar vast in je agenda :-).

Maar de tentoonstelling en het boek over vluchtoord Nunspeet zijn inmiddels klaar en werden op zaterdag 8 november 2008 in aanwezigheid van de ambassadeur van België de heer L.T.A. Carbonez, gepresenteerd.

Daarnaast is er door Judith Lechanteur van Edu-Art in samenwerking met Liesbeth Tonckens van Gelders Erfgoed een lespakket ontwikkeld voor de groepen 7 en 8 van de basisschool, genaamd Nunspeet Onderdak. Voor de scholen die dit lespakket gaan gebruiken hebben we een webpagina in elkaar gezet. Het was de bedoeling dat de leerlingen de producten van het project zouden kunnen uploaden. Dat idee hebben we voor het gemak even losgelaten, we kregen het niet voor elkaar om een gemakkelijk toegankelijke pagina voor presentaties van buiten in elkaar te zetten.

De pagina is echter half ongemerkt uitgegroeid tot een soort halve virtuele studiezaal voor dit project. Hier is namelijk inmiddels behoorlijk wat achtergrondinformatie te vinden waaronder (en daarom schrijf ik er op dit blog over!) al het archiefmateriaal dat we hebben gescand om Fokke Postema met zijn onderzoek te helpen!


Hoe ging dat in zijn werk?

In Nunspeet hebben we maar weinig archiefmateriaal over het vluchtoord. Er zit in het archief van het gementebestuur van Ermelo wel 't een en ander (Nunspeet en Ermelo waren tot 1972 één gemeente onder de naam Ermelo) maar het archief van het kamp zelf ligt in het Gelders Archief en in het Brabants Historisch Informatie Centrum. Om het onderzoek te vergemakkelijken konden we beide archieven in bruikleen krijgen. In een later stadium kwam daar nog het archief van J.L. Simon bij, dat ook in het Gelders Archief bleek te staan.

Omdat deze archieven belangrijke gegevens voor Nunspeet en de hier ondergebrachte vluchtelingen bevatten, hebben we besloten tot digitaliseren. Zoals te lezen valt op dit blog hebben wij daar nog geen enkele ervaring mee. We hebben ons daar voor dit project niet van laten weerhouden omdat de archieven eigenlijk zo snel mogelijk weer terug naar Arnhem en Den Bosch moeten. We hebben een vrijwilligster bereid gevonden om in hoog tempo aan de slag te gaan. En dat hebben we geweten. Binnen het tijdbestek van enkele maanden is zij erin geslaagd al het materiaal (ruim een meter archief!) te digitaliseren. Bijkomend voordeel: Postema kon ook buiten onze openingstijden verder met zijn onderzoek en beschikte direct over illustraties voor in het boek. Daarnaast kon de basis gelegd worden voor ons plan om in de toekomst een virtueel kenniscentrum in te richten over de vluchtelingenkampen in onze regio.

En toen was ik eind oktober in Den Bosch op de onvolprezen studiedag 'Over verandering gesproken'. En daar ontstond samen met Joost Salverda van het Gelders Archief spontaan het idee om heel snel iets met deze scans te gaan doen. In navolging van de die morgen gedane suggestie om beheer en beschikbaarstelling van je digitale materiaal uit elkaar te halen, en met het Flickr The Commons-project van het Nationaal Archief in het achterhoofd, zijn we begonnen met het klaarmaken van de scans voor publicatie op het web.

We hebben in Netvibes een omgeving gemaakt voor Nunspeet Onderdak. Daar zijn door middel van allerlei widgets koppelingen gemaakt met onze website en met de scans van de archiefstukken die we met webalbums van Picasa online hebben gezet. Het enige wat we daarvoor moesten doen, was voor dit doel een aparte Google-account aanmaken. Per account krijg je 1 gigabyte ruimte voor het plaatsen van beeldmateriaal.

Conclusie tot zover?
Het werkt. Dat moet gezegd worden. En het kost 'alleen' tijd, geen geld. Dat is natuurlijk ook mooi.
Maar echt tevreden ben ik er niet over. Het heeft ook een aantal belangrijke nadelen:

• Om commentaar aan de images te kunnen toevoegen moet je inloggen met een Google-account. Dat werpt een drempel op.
  
• Omdat de bestanden al met al redelijk groot zijn, kan het behoorlijk traag werken.
• De echte kwaliteit van de images zie je pas wanneer je ze hebt gedownload. Vooral getypte vellen zijn anders nauwelijks leesbaar. Dat gaat het gemakkelijkst wanneer je zelf Picasa hebt. Daardoor moet je van tevoren wel echt weten dat je het materiaal wilt bekijken. Anders begin je er waarschijnlijk niet eens aan.

Willen we hiermee verder? Ja. Maar gaan we op deze voet door? Ik weet het nog niet.

Als tijdelijke oplossing is het best bruikbaar, wanneer je niet al te hoge eisen stelt en er geen geld aan kunt of wil uitgeven.

Daarnaast is het als leerproject best leuk om eens te kijken wat er zoal mogelijk is. Maar de volgende stap die we gaan zetten zal denk ik Flickr zelf zijn. Waarom we dat niet direct gedaan hebben? Ik wilde graag bij The Commons aansluiten. Maar daarvoor moet je je per mail aanmelden en ik heb nog geen antwoord ontvangen. Omdat we alles deze week klaar moesten hebben, konden we niet langer wachten.

En zo hebben we wel iets uitgeprobeerd!

Een frisse blik van buitenaf

Inmiddels hebben we al aardig in kaart gebracht wat we willen gaan doen. Het is al met al een enorm spinnenweb geworden van functionaliteiten, losse gedachten en verlanglijstjes.

Om ook eens te horen hoe een buitenstaander er tegenaan kijkt hebben we een ochtend gebrainstormd met Eric Hennekam over onze plannen. En het resultaat? Nog meer ideeën die ons nog verder van huis brengen? Of zijn er juist dingen helder geworden? Ik denk van beide een beetje.

Voor mensen die de uitingen van Eric een beetje volgen, is wel duidelijk welke kant hij vandaag op ging. Waarom dingen duur en ingewikkeld maken als je het ook eenvoudig en (vooral!) goedkoop kunt doen? Hij heeft een groot aantal nieuwe mogelijkheden aan ons voorgelegd, al met al echt een welbestede ochtend! Meer hierover volgt op deze plek.

Onze foto's: langzamerhand een echt feuilleton...

In 2006 werd ik benaderd door enkele vrijwilligers van de Heemkundige vereniging Nuwenspete, die voorstelden zelf de fotocollectie te gaan digitaliseren. Deze collectie is eigendom van de vereniging en wordt door ons in Nunspeet beheerd.

Ik vond dat een goed idee. Met behulp van onze vrijwilligers zouden we zo de collecties in alle vestigingen tegelijk kunnen aanpakken.

Toch remde ik hen af in hun enthousiasme. Het leek me goed eerst een goed plan te maken en dan pas te beginnen met scannen. Ik was toch bezig met de plannen voor de Virtuele Studiezaal en daarvoor moest ik me toch gaan verdiepen in deze materie. "Laat dat maar aan mij over", zei ik dus.

Wat viel dat tegen. Allereerst moest ik natuurlijk ontdekken dat het digitaliseren van beeldmateriaal iets meer voeten in de aarde heeft dan het simpelweg scannen van een stapeltje foto's. (Schoenmaker blijf bij je leest!!)

Een zo mogelijk nog groter probleem werd echter gevormd door het feit dat ik me niet gedurende één aaneengesloten periode kon concentreren op dit onderwerp. Het management van het Streekarchivariaat moest immers gewoon doorgaan.

Gevolg: ik moest keer op keer aan de heren vertellen dat het plan 'nog niet klaar was'. Zij konden begrip opbrengen voor enige vertraging, maar uiteindelijk duurde het allemaal natuurlijk toch veel te lang.

Toen ik dan ook in april op dit blog kon melden dat we snel een gesprek zouden hebben met iemand die ons zou gaan helpen met dit project (je kunt immers niet alles zelf!), ging ik er vanuit dat we nog vóór de zomer zouden kunnen beginnen.

Opnieuw liep het echter anders. Het gesprek werd eerst uitgesteld, toen was het wachten op aanvullende informatie en intussen kwam ik door een klein ongelukje enkele weken thuis te zitten.

En nu is het alweer eind juni 2008 en zijn we NOG STEEDS NIET aan het scannen!!

Maar vandaag weer zijn we toch weer een stapje dichterbij ons doel gekomen. We hebben een aantal knopen doorgehakt. Hopelijk kunnen we dus op korte termijn, als alle benodigdheden in huis zijn, alle plannen in de praktijk brengen.

Als alles naar wens verloopt, organiseren we een bijeenkomst voor alle vrijwilligers die zich voor het digitaliseren van de collecties hebben aangemeld. Tijdens deze bijeenkomst zal uitleg worden gegeven over de werkwijze waarvoor we hebben gekozen, zodat iedereen op zoveel mogelijk op dezelfde manier te werk gaat.

Maar het is nu al eind juni. Dat wordt dus toch weer ná de zomer.

Zucht

Ik ben er nog hoor!

Door ziekte en andere perikelen stond dit project enkele maanden op een zeer laag pitje. En omdat ik mijn blog niet wil vervuilen met kletspraat maar alleen wil vullen met ontwikkelingen, gebeurde hier ook even bitter weinig. Eén lichtpuntje werd gevormd door een geïnteresseerde toeschouwer die met zijn reactie op het vorige bericht opt dit weblog een heuse primeur had. Dank daarvoor!

Eind april werd door Provinciale Staten van Gelderland het definitieve groene licht voor de subsidie gegeven. Nu kan er bijna niets meer misgaan, toch? Ik heb er alle vertrouwen in dat nu ook alle deelnemende gemeentraden gegrepen zullen zijn door de plannen, en dat ook bij ons het definitieve groene licht snel zal komen.